Art. 40 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych w nowym brzmieniu nakłada na posiadacza dowodu osobistego obowiązek jego wymiany w przypadku: ● zmiany danych zamieszczonych w dowodzie – w terminie 14 dni od dnia doręczenia dokumentu potwierdzającego zmianę danych (w przypadku osób przebywających za granicą termin ten wynosi 3 miesiące); ● uszkodzenia dowodu osobistego lub zaistnienia innej okoliczności utrudniającej ustalenie tożsamości osoby – niezwłocznie; ● upływu terminu ważności dowodu osobistego - nie później niż na 30 dni przed upływem tego terminu. Ponadto nowe przepisy ustawy przewidują unieważnienie dowodu osobistego przez organ, który go wydał (wójta, burmistrza, prezydenta miasta): ● z dniem zawiadomienia o utracie dokumentu, jego zniszczeniu lub z dniem przekazania przez osobę trzecią znalezionego dowodu osobistego; ● z dniem utraty obywatelstwa polskiego przez posiadacza dowodu; ● z dniem zgonu posiadacza dowodu; ● z dniem odbioru dowodu osobistego wydanego w miejsce poprzedniego; ● z dniem upływu terminu ważności dowodu osobistego; ● po upływie 3 miesięcy od dnia zmiany danych, które zamieszcza się w dowodzie w razie niezłożenia przez posiadacza dowodu osobistego wniosku o jego wymianę (w przypadku osób przebywających za granicą termin ten wynosi 4 miesiące). Osoby posiadające nieważny dowód osobisty będą miały trudności z załatwianiem spraw w urzędach, sądach czy bankach. Bez ważnego dowodu tożsamości nie będzie można przekroczyć granicy ani zawrzeć małżeństwa w urzędzie stanu cywilnego. Za brak ważnego dokumentu obowiązują sankcje: kara ograniczenia wolności do 1 miesiąca albo kara grzywny (do 5000 zł).