Mrągowo jest jedną z dwóch w województwie warmińsko-mazurskim oraz jedną z dwudziestu czterech gmin z całej Polski, z którymi Narodowy Instytut Dziedzictwa podejmie współpracę w ramach pilotażowego Programu wsparcia pn. „Wzorcowa rewitalizacja”.

 „Wzorcowa rewitalizacja” to pilotażowy program Narodowego Instytutu Dziedzictwa, którego celem jest wsparcie gmin w procesach planowania i wdrażania Gminnych Programów Rewitalizacji, uwzględniających dziedzictwo kulturowe jako istotny zasób służący przezwyciężaniu problemów społecznych i infrastrukturalnych, występujących na obszarach znajdujących się w stanie kryzysowym.

W ramach naboru wpłynęło 96 formularzy zgłoszeniowych. Zgodnie z przyjętymi założeniami Programu, w każdym województwie wybrano maksymalnie dwie gminy. Z Warmii i Mazur prócz Mrągowa wsparciem Narodowego Instytutu Dziedzictwa zostanie objęte również Tolkmicko.

Gminy do Programu wybierano na podstawie kolegialnej oceny eksperckiej, której głównymi kryteriami były m.in.:

• udzielenie merytorycznego wsparcia gminom, które uwzględniają dziedzictwo kulturowe jako istotny zasób służący przezwyciężaniu problemów społecznych i infrastrukturalnych występujących na obszarach znajdujących się w stanie kryzysowym,
• udzielenie wsparcia eksperckiego gminom, które tworzą, aktualizują lub wdrażają Gminne Programy Rewitalizacji poprzez wspólne przeprowadzenie procesu identyfikacji dziedzictwa kulturowego, szacowanie jego wartości i wskazanie właściwych sposobów jego ujęcia, ochrony i zagospodarowania w procesach rewitalizacyjnych,
• możliwość wspólnego opracowania i upowszechniania modelowych rozwiązań, standardów w prowadzeniu rewitalizacji z wykorzystaniem dziedzictwa kulturowego obejmujących możliwie szeroką problematykę,
• interwencja w obszary cenne historycznie i poddawane intensywnym działaniom rewitalizacyjnym,
• motywacja gminy do udziału w Programie wsparcia.

Zwieńczeniem współpracy podjętej z gminami w ramach Programu wsparcia będzie m.in. planowane na koniec 2022 roku przygotowanie przez Narodowy Instytut Dziedzictwa opracowania, dotyczącego dobrych praktyk i standardów uwzględniania dziedzictwa kulturowego oraz zabytków, a także wykorzystania ich potencjału w procesach rewitalizacyjnych.

Dzięki współpracy z Narodowym Instytutem Dziedzictwa zostanie opracowany Gminny Program Rewitalizacji dla Mrągowa.

Program „Wzorcowa rewitalizacja” jest kolejnym, po utworzeniu Centrów Kompetencji NID ds. rewitalizacji oraz szkoleniach dla przedstawicieli gmin, kierunkiem działania będącego częścią projektu „Merytoryczne wsparcie procesu planowania i rewitalizacji w gminach”, realizowanego w ramach „Krajowego Programu Ochrony Zabytków i Opieki nad Zabytkami na lata 2019–2022”.