Tegoroczne zmiany w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie wchodzą w życie już 3 listopada 2011 r. Najważniejsze zmiany, które wprowadza nowela to zmiana sposobu powoływania komisji konkursowej (pod szczególnymi warunkami będzie mogła funkcjonować bez przedstawicieli organizacji), wprowadzenie uproszczonego sprawozdania dla OPP o niskich przychodach od 2013 roku, zniesienie obowiązku przesyłania papierowych wersji sprawozdań OPP do Ministra Pracy na rzecz sprawozdań elektronicznych. Szczegółowe wyliczenie zmian: 1)w art. 3 ust. 3 pkt 4 dokonano redakcji tekstu, który w dotychczasowej postaci może sugerować, że wszystkie podmioty wymienione w art. 3 ust 3 muszą spełniać przesłanki dla spółek akcyjnych, spółek z ograniczoną odpowiedzialnością i klubów sportowych będących spółkami; 2)w art. 5a ust 3 wprowadzono obowiązek opublikowania w Biuletynie Informacji Publicznej do 30 kwietnia każdego roku sprawozdania z wykonania programu współpracy za rok poprzedni; 3)w art. 5a ust 4 pkt 8 zmieniono oczekiwaną zawartość programu dotyczącą środków finansowych - słowo „przeznaczanych” zmieniono na „planowanych” – co ma ułatwić przygotowywanie programu współpracy i w mniejszym stopniu powodować konflikt z uchwałą budżetową; 4)dodano art. 5c. który umożliwia ministrowi właściwemu do spraw zabezpieczenia społecznego (obecnie Minister Pracy i Polityki Społecznej) opracowywać resortowe oraz rządowe programy wspierania rozwoju organizacji, a także finansowo wspierać takie programy. Ustawa nakłada obowiązek zasięgnięcia w sprawie takich programów opinii Rady Działalności Pożytku Publicznego; 5)w art. 8 ust 1 pkt 2 z definicji działalności odpłatnej usunięto „sprzedaż przedmiotów darowizny” – ta sprawa była poruszana przez organizacje wielokrotnie. Otóż w przypadku działalności odpłatnej przychody nie mogą przewyższać jej kosztów. Ze względu na fakt, że sprzedaż przedmiotów darowizny (a więc przedmiotów pozyskanych nieodpłatnie) nie wiąże się zazwyczaj z bezpośrednimi kosztami – trudno było znaleźć logikę do zamieszczenia takiej działalności w definicji działalności odpłatnej; 6)w art. 11 dodany został ustęp 2b. Ustawa obecnie umożliwia zlecenie obsługi konkursu organizacji, jednak niejasne było co z tymi elementami obsługi konkursu, które w ustawie przypisane zostały do organu administracji publicznej. Ustęp 2b ma to doprecyzować. Wskazuje zatem, że zlecona obsługa konkursu nie obejmuje następujących elementów (oznacza to, że poniższe czynności zawsze pozostają w obowiązku organu administracji publicznej): a. ogłoszenia otwartego konkursu ofert, b. powołania komisji konkursowej, c. wyboru ofert, d.ogłoszenia wyników otwartego konkursu ofert, e. zawierania umów o wsparcie lub o powierzenie realizacji zadania publicznego z wyłonionymi organizacjami, f. unieważnienia otwartego konkursu ofert. 7) w art. 15 ust 2d – zmieniono brzmienie punktu, który mówi o udziale w komisjach konkursowych, opiniujących oferty na realizację zadania, osób z organizacji pozarządowych. W obecnej wersji ustawy jest mowa o osobach „reprezentujących” organizacje pozarządowe i podmioty wymienione w art. 3 ust 3. Taki zapis rodził nieporozumienia związane z tym, czy osoby takie powinny mieć formalne pełnomocnictwo do reprezentowania organizacji. W przyjętej ustawie słowo „reprezentujące” zmieniono na słowo „wskazane przez”; 8) w art. 15 dodano ustęp 2da, który pozwala na prowadzenie procedury konkursowej bez udziału osób wskazanych przez organizacje w trzech przypadkach: a. żadna organizacja nie wskaże osób do składu komisji konkursowej, b. wskazane osoby nie wezmą udziału w pracach komisji konkursowej, c. wszystkie powołane w skład komisji konkursowej osoby podlegają wyłączeniu, ze względu na opisane w ustawie konflikty interesu (wskazanie przez organizację biorącą udział w konkursie lub wyłączenie na podstawie Kodeksu Postępowania Administracyjnego); 9) w ust 2i ograniczono termin żądania uzasadnienia wyboru lub odrzucenia oferty do 30 dni od ogłoszenia wyników konkursu; 10) w art. 19a doprecyzowano tryb składania ofert w postępowaniu pozakonkursowym. Proponowane brzmienie tego punktu jednoznacznie wskazuje, że podstawą wszczęcia tego trybu jest złożenie oferty (wcześniej mowa była o wniosku organizacji); 11) w art. 19f – dotyczącym inicjatywy lokalnej – wykreślono wskazanie, że otrzymanie rzeczy do wykonania inicjatywy od jednostki samorządu terytorialnego musi następować w formie umowy użyczenia; 12) dodano art. 22a, który wskazuje, że organizacja, która utraciła status pożytku publicznego na wniosek ministra lub z urzędu status taki wykreślił sąd rejestrowy – może ponownie ubiegać się o jego otrzymanie dopiero po upływie 2 lat od momentu wykreślenia wzmianki w Krajowym Rejestrze Sądowym. Organizacje, które utraciły status na podstawie swojego wniosku – mogą się ubiegać o jego ponowne uzyskanie bez okresu karencji; 13) zasadniczo zmienia się sposób przekazywania sprawozdań do ministra. Po wejściu w życie ustawy organizacje pożytku publicznego będą miały obowiązek wyłącznie zamieszczenia sprawozdania finansowego i merytorycznego na stronie internetowej ministra (bez przesyłania pocztą w wersji papierowej). Jednocześnie wskazano termin – do 15 lipca (jeżeli okres sprawozdawczy nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym w ciągu 15 dni od zatwierdzenia); 14) nowelizacja ustawy od 1 stycznia 2013 r. wprowadza dwa rodzaje sprawozdań, podając zawartość każdego z nich: a. Zwykłe b. Uproszczone dla organizacji, których przychód nie przekroczył 100 000 zł. Nowy wzór sprawozdań zostanie określony w rozporządzeniu ministra ds. zabezpieczenia społecznego (obecnie Minister Pracy i Polityki Społecznej).