W ostatni dzień 2023 roku, w wieku 94 lat, zmarł Ryszard Bitowt - znany, zasłużony mrągowianin, nauczyciel, etnograf, kolekcjoner, działacz społeczny i kronikarz. Badacz i popularyzator dziejów Mazur, zwłaszcza Ziemi Mrągowskiej. — Odszedł człowiek o wyjątkowej kulturze osobistej i ogromnej, historycznej wiedzy. Dobry, mądry, wybitny społecznik, cieszący się autorytetem wśród lokalnej społeczności — powiedział burmistrz Mrągowa, Stanisław Bułajewski.

Ryszard Bitowt urodził się w 1929 r. jako syn Moniki z domu Duchiewicz i Antoniego Bitowta - sołtysa i gospodarza z Białozoryszek pod Wilnem.Uczył się w progimnazjum w Bezdanach. W styczniu 1946 r. wraz z rodziną opuścił Bezdany i w maju tegoż roku, w ramach akcji repatriacyjnej trafił do Pieszkowa koło Lidzbarka Warmińskiego. W 1963 r. przeniósł się do Wyszemborka koło Mrągowa. W 1974 r. osiadł w Mrągowie.

Już jako młodych chłopiec, w czasie II wojny światowej, wraz z ojcem brał udział w akcjach ukrywania książek ze zbiorów bibliotecznych i prywatnych przed zniszczeniem. Ocalała część trafiła w 1946 r. do Społecznej Biblioteki w Pieszkowie, utworzonej z inicjatywy Antoniego Bitowta, a prowadzonej przez kolejnych 16 lat przez Ryszarda Bitowta. Na początku 1947 r. został nauczycielem w Szkole Podstawowej w Górowie Iławeckim (w wieku 17 lat). Po rozpoczęciu pracy w Wyszemborku działał na rzecz rozwoju kultury i edukacji wsi. Organizował zespoły artystyczne. Znaczącym sukcesem była wygrana w konkursie „Wieś bliżej teatru”. Organizował także lokalną zasadniczą szkołę rolniczą. W latach 1974-1984 pracował w Szkole Podstawowej nr 1 w Mrągowie. W tym czasie stworzył szkolną izbę pamięci, zorganizował Szkolne Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne oraz współtworzył Towarzystwo Miłośników Ziemi Mrągowskiej (prowadził sekcję historyczną badającą i popularyzującą dzieje miasta i okolic). Po przejściu na emeryturę nadal rozwijał liczne pasje: kolekcjonerską, historyczną i społecznikowską.

Zainteresowania kolekcjonerskie odziedziczył po ojcu, dzięki któremu po przyjeździe w okolice Mrągowa ratował pamiątki polskości Warmii i Mazur: kolekcje znaczków pocztowych, starych banknotów, numizmatów, medali, starych pocztówek, głównie zaś pamiątek związanych z osobą Józefa Piłsudskiego. Dziś stanowią one cenny zbiór o wartościach historycznych i edukacyjnych. Swoje kolekcje prezentował w formie tematycznych wystaw historycznych, m.in. w trakcie edycji Festiwalu Kultury Kresowej w Mrągowie.

Jako długoletni nauczyciel i wychowawca kilku pokoleń mrągowskiej młodzieży, popularyzował wiedzę o dziejach Mazur, a zwłaszcza Mrągowa i okolic. Uczestniczył w akcjach edukacyjnych jak np. „Zielone archiwum mówionej historii”. Był także inicjatorem reaktywowania w Mrągowie sanatorium.

Rodzinie i bliskim Pana Ryszarda składamy wyrazy współczucia.
„Kto żyje w sercu tych, którzy pozostają, nie umiera”...