8. Objazdowy Festiwal Filmowy WATCH DOCS. Prawa Człowieka w Filmie niebawem zawita do naszego miasta. Na projekcje festiwalowe zapraszamy do Centrum Kultury i Turystyki (sala widowiskowa) w dniach 30 września - 1 października 2010 r. WSTęP na wszystkie projekcje i imprezy towarzyszące jest WOLNY!!! Na Festiwalu Filmowym prezentowane będą wybitne dokumenty filmowe z całego świata pokazujące przejawy łamania praw człowieka, a także uświadamiające, że na sytuację w której się znajdujemy ma wpływ każdy. Czasami wystarczy jeden człowiek, żeby świat wyglądał inaczej. PROGRAM Czwartek, 30 września 10.00 Narkopolityka HEROINA W KABULU 75’ Wielka Brytania, Afganistan 2009, reż. Jawed Taiman Afganistan to jeden z największych na świecie producentów i eksporterów opiatów. Polityka narkotykowa państw Zachodu skupia się raczej na zagrożeniach, jakie heroina niesie dla obywateli „pierwszego świata”, podczas gdy w samym Afganistanie rośnie rzesza uzależnionych, których liczbę ocenia się na ponad milion. Autor filmu przez rok obserwował dwóch zmagających się z wyniszczającym nałogiem piętnastolatków – Jabara i Zahira. ?aden z nich nie ma właściwie szans na porzucenie heroiny, która dostępna jest praktycznie wszędzie. Obaj są stałymi bywalcami ruin radzieckiego ośrodka kultury, gdzie pośród zniszczonych socrealistycznych fresków spotykają się kabulscy narkomani. Rządowa pomoc dla uzależnionych ogranicza się do zamykania ich w miejscach odosobnienia. Rodzina też nie stanowi żadnego oparcia – rodzice często sami są wieloletnimi konsumentami opium i heroiny. ?ycie chłopców ogranicza się do nieustannego kombinowania, jak zdobyć pieniądze potrzebne na kolejny strzał, i chwil oszołomienia, pozwalających pomarzyć o innej rzeczywistości. 11.30 Konkurs 9. MFF Watch Docs GŁOSY Z EL-SAYED 75’ Izrael 2008, reż. Oded Adomi Leshem El-Sayed na pustyni Negev – beduińskie miasteczko ciszy w granicach Izraela to największa na świecie społeczność niesłyszących. Głuchota, będąca najczęściej wynikiem wad genetycznych, jest tu przekazywana z pokolenia na pokolenie. W każdej niemal rodzinie jedna lub parę osób od dzieciństwa nie słyszy. Mieszkańcy El-Sayed wypracowali przez lata własny język migowy, który dziś badają przyjezdni naukowcy. Nikt tutaj nie czuje się upośledzony. W tak dużej i zintegrowanej społeczności nikt nie jest „inny”: bohaterowie filmu wypowiadający się do kamery żartują, że brak słuchu w dużej mierze ułatwia im życie. Na przykład umożliwia spanie przy warczącym agregacie. W nocy w El-Sayed robi się bowiem naprawdę głośno, gdyż miasteczko nie ma dostępu do prądu, co władze izraelskie od lat obiecuj zmienić. W kontraście do surowych warunków życia w El-Sayed pojawia się jednak nowoczesna technologia, która może przywrócić słuch. Salim postanawia walczyć o lepszą przyszłość swojego syna i zapisuje go do rządowego programu wszczepiania implantów. 17.00 Zbliżenia: Przestrzeń poradziecka 211: ANNA 90’ Włochy 2008, reż. Paolo Serbandini, Giovanna Massimetti Przewodnikami Paolo Serbandiniego i Giovanny Massimetti w tej opowieści o 20 latach najnowszej historii Rosji są dziennikarze, Anna i Aleksander Politkowscy. Anna i Sasza byli niegdyś małżeństwem. Oboje zdobyli sławę i odegrali znaczącą rolę w dziejach wolności słowa w Rosji, każde z nich jednak w innym momencie. Sasza to ikona epoki glasnosti, gospodarz telewizyjnego programu sowieckiej telewizji, w którym po raz pierwszy prawdziwy obraz kraju nie był przesłaniany propagandową zasłoną. Program przyniósł Saszy popularność, wybrano go nawet do Parlamentu, po upadku ZSRR jednak jego gwiazda przygasła, a w centrum uwagi znalazła się Anna, ze swoimi reportażami z Czeczenii i demaskatorskimi artykułami o reżimie Putina. Współczesne zdjęcia opatrzone opowieściami Aleksandra oraz relacjami córki, przyjaciół i kolegów po fachu Politkowskich przeplatają się w dokumencie Serbandiniego i Massimetti z dwoma wspaniałymi wywiadami z Anną, nagranymi przez włoskich filmowców w 2003 i 2004 roku. Anna Politkowska była dwieście jedenastym dziennikarzem zamordowanym w Rosji od 1991 roku. BEZ SŁÓW 12’ Gruzja 2009, reż. Salome Jashi Wojna w Gruzji w 2008 roku spowodowała śmierć przynajmniej kilkuset osób i wysiedlenie kilkudziesięciu tysięcy mieszkańców Osetii Południowej. W jaki sposób przedstawić tragedię rodzin, które straciły bliskich, tysięcy mieszkańców zmuszonych opuścić swoje domy, walczących żołnierzy, niepojmujących sytuacji dzieci? Salome Jaszi udało się odpowiedzieć na to pytanie w sposób, który mało kogo pozostawia obojętnym, choć na ekranie nie widać wojennych okropności. Jej krótki film opiera się na ciekawym pomyśle formalnym: stajemy się świadkami tragedii, choć sami jej nie zobaczymy. 19.00 Nowe Filmy Polskie CHEMIA 58’ Polska 2009 reż. Paweł Łoziński Na warszawskim Ursynowie pacjenci kliniki onkologicznej poddają się chemioterapii. Leżą parami, rozmawiają. W znakomitych kadrach Kacpra Lisowskiego widzimy głównie ich twarze. Ten prosty pomysł formalny w filmie Pawła Łozińskiego działa z ogromną, Beckettowską wręcz siłą. Jak Winni ze „Szczęśliwych dni”, na czas zabiegu bohaterowie Łozińskiego są unieruchomieni, ale swobodnie biegną ich myśli i słowa. Zdradziły ich własne ciała, ale w duszach są dalej tymi samymi osobami. Tych bezpretensjonalnych, pełnych autentyzmu rozmów o życiu słucha się ze wzruszeniem i napiętą uwagą, bo wszyscy najbardziej doceniamy jego wartość, gdy coś mu może zagrozić. Rzadko kiedy we współczesnej sztuce dokumentu spotyka się podobną wrażliwość, empatię i szacunek do bohaterów, kameralne portrety, stworzone bez epatowania cierpieniem czy śmiercią, wstrząsające właśnie przez swoją prostotę. „Chemia” to z pewnością jeden z najwybitniejszych polskich filmów ostatniego dziesięciolecia. 20.00 Konkurs 9. MFF Watch Docs CIOTKI 103’ USA, Francja 2009, reż. Anne Aghion WATCH DOCS pozostaje wierny filmom Kim Longinotto, laureatki naszej nagrody w 2003 roku, jak ona pozostaje wierna najlepszym cechom swojego stylu, stanowiącego nową jakość w historii cinema vérité. „Ciotki” to piąty dokument Longinotto, jaki prezentujemy warszawskiej publiczności. Jak zwykle jest on pełnym autentyzmu, ciepłym, ale nie sentymentalnym portretem kobiet, które mają dość siły, żeby zmieniać społeczeństwo. Thuli, Mildred, Sdudla, Eureka i Jackie z pozarządowej organizacji Bobbi Bear niosą pomoc krzywdzonym i wykorzystywanym seksualnie dzieciom w Durbanie.Trudno wyobrazić sobie trudniejsze zadanie- zewsząd otaczają je: przemoc, nędza, rasizm, korupcja i apatia. Ale trudno przecenić siłę zgranego żeńskiego zespołu. Nie rozbijają go ani polityka, ani różnice w pochodzeniu społecznym i rasowym, jednoczy zaś przyjaźń i głębokie, spokojne przekonanie o sensie podejmowanych wspólnie działań. Longinotto potrafi mówić o najtrudniejszych sprawach z wrażliwością, współczuciem i nadzieją, ale też z wyzwalającą szczerością. Piątek, 1 października 10.00 Chcę zobaczyć MÓJ TATA JEST MęCZENNIKIEM 50’ Holandia 2008, reż. Daisy Mohr Twórcom filmu udało się zajrzeć za kulisy trwającego od dziesięcioleci libańskiego konfliktu. Przez rok towarzyszyli z kamerą rodzinie Ibrahima Mouazzi – jednego z wielu szyickich „męczenników” – bojowników poległych w akcji przeciwko izraelskiemu okupantowi. Jego rodzina objęta jest specjalnym programem pomocy społecznej Hezbollahu, który na kontrolowanych przez siebie terenach stworzył finansowany z zewnątrz osobny, quasi-państwowy organizm. Synowie męczenników, od najmłodszych lat wychowywani w kulcie dżihadu, są idealnym materiałem na terrorystów. Przez całe, najczęściej niezbyt długie życie, korzystają z luksusowej, finansowanej przez Syrię i Iran opieki socjalnej. W pewnym momencie – gdy będą już na to gotowi – przyjdzie jednak czas na spłatę wieloletniego długu. Kiedy już (pośmiertnie) otrzymają tytuł „męczenników”, ich matki z pewnością będą mogły skorzystać z seansów terapeutycznych prowadzonych przez psychologów Hezbollahu. 11.00 Konkurs 9. MFF Watch Docs BLOK 25 90’ Argentyna, Hiszpania 2008, reż. Alejo Hoijman Młodociany przestępca Simón trafia do słynnego na całą Amerykę Łacińską Bloku 25. Tylko na pierwszy rzut oka jest to zwykły zakład karny. Inaczej niż to na ogół bywa w południowoamerykańskich więzieniach, osadzeni mają tam do dyspozycji czyste, duże i niemal nieustannie otwarte cele. Strażników właściwie nie widać, podobnie jak przemocy wśród więźniów. Ale każdy, kto chce tam pozostać, musi… przejść duchową przemianę. Wszyscy tutaj oddają się wszechobecnym ewangelizacyjnym rytuałom. Po korytarzach nieustanie niesie się hipnotyczne skandowanie religijnych haseł. Sceptycznemu Simónowi, który nie chce aktywnie uczestniczyć w zbiorowych obrzędach, grozi przeniesienie do zwykłego więzienia. Czy pozostanie nonkonformistą, czy podda się indoktrynacji? A może przejdzie rzeczywistą przemianę duchową? Czy też podejmie wykalkulowaną grę, ceniąc sobie lepsze warunki i możliwość skrócenia wyroku? A wreszcie – czy sztuka filmowa – wspaniałe zdjęcia realizowane przy użyciu wielu kamer i niemal nieograniczony dostęp twórców do wszystkich zakamarków Oddziału 25 – pozwala odpowiedzieć na takie pytania? 17.00 Konkurs 9. MFF Watch Docs CZŁOWIEK, KTÓRY POKONAŁ PENTAGON 94’ Francja 2009, reż. Jean-Gabriel Pierot Daniel Ellsberg przez wiele lat był jednym z najbardziej efektywnych „jastrzębi” Pentagonu. Jako filar korporacji RAND (elitarnego sztabu doradców Departamentu Obrony), o wojnie w Wietnamie wiedział wszystko – tym bardziej, że jako ochotnik spędził kilka miesięcy na pierwszej linii frontu. W 1971 roku decyduje się na ujawnienie prasie ściśle tajnych dokumentów, demaskujących publiczne kłamstwa i hipokryzję kolejnych prezydentów USA, którzy kontynuowali wojnę w Wietnamie głównie po to, by „uniknąć niewygodnej kompromitacji”. Po przekazaniu dokumentów redakcji „New York Timesa”, Ellsberg znika. Nixon ogłasza go „najniebezpieczniejszym człowiekiem w USA” i pod pozorem ochrony tajemnicy państwowej doprowadza do wstrzymania druku nowojorskiej gazety. Tymczasem Ellsberg gorączkowo szuka w całej Ameryce kolejnych wydawców. Kiedy w końcu wpada w ręce FBI, opinia publiczna domaga się już głowy Nixona. Ten podejmie jeszcze ostatnią próbę uratowania swojej pozycji, która przejdzie do historii jako Afera Watergate… Film Judith Ehrlich i Ricka Goldsmitha ogląda się jak rasowy szpiegowski thriller, w którym niespodziewane zwroty akcji budują napięcie aż do satysfakcjonującego finału. W ten fascynujący sposób opowiedziane zostały jedne z najważniejszych wydarzeń w amerykańskiej historii wolności słowa i obywatelskiego nieposłuszeństwa. Ich sens jest dziś niezwykle aktualny. 18.40 Ukryta kamera-Dokument w podziemiu PO?EGNANIE ZE STRACHEM 25’ Szwajcaria 2008, reż. Dhondoup Wangchen Pekin obiecywał światu, że igrzyska olimpijskie zmienią Chiny na lepsze, przynosząc większe poszanowanie praw człowieka, Dhondup Łangczen postanowił zaś pokazać, jak widzą to Tybetańczycy. Swoim rozmówcom zostawiał wybór: mogli ukryć twarze lub mówić prosto do kamery. Większość, choć w ChRL prawda potrafi być najkrótszą ścieżką do więzienia, rzucała wyzwanie strachowi. Przedolimpijskie badanie opinii publicznej okazało się portretem społeczności tybetańskiej w przeddzień największych w historii protestów przeciwko chińskim rządom. Zdjęcia zdołały przekroczyć granicę, ale ich autor czeka właśnie na wyrok za pożegnanie ze strachem. Chcę zobaczyć SZTUKA PAŁOWANIA 4’ Francja/France 2009 4’ Reżyser/Director: Jean-gabriel Périot Najnowszy film Jean-Gabriela Périota, tegorocznego jurora WATCH T, to – rzecz jasna – praca found-footage. Po raz kolejny Périot eksploruje temat społecznego fenomenu przemocy. Tym razem chodzi o przemoc w majestacie prawa, będącą przywilejem władzy zapisanym w konstytucji. Zmontowane w rytm muzyki archiwalne ujęcia, na których widzimy brutalne interwencje policji, rejestrują demonstrację siły państwa w najbardziej dosłownej postaci. Zmieniają się czasy, kontynenty i stroje, ale technika pałowania pozostaje niezmienna. 19.10 Nowe Filmy Polskie MAMA, TATA, BÓG I SZATAN 40’ Polska 2008, reż. Paweł Jóźwiak-Rodan Opowieść reżysera o najbliższej rodzinie - rozwiedzionych rodzicach. Matka była kiedyś piosenkarką, obecnie jest aktywną działaczką Rodziny Radia Maryja i zwolenniczką o. Rydzyka. Ojciec - wojujący antyklerykał i libertyn, pisarz erotyczno-pornograficznych książek, z których najsłynniejsza, „Okolice porno shopu", stała się niegdyś symbolem grafomanii. Pomiędzy tymi światopoglądowymi skrajnościami znajduje się sam reżyser, próbujący dociec, jak dwoje tak różnych ludzi mogło się kochać i być ze sobą. Na przykładzie własnego życia reżyser konstruuje metaforę współczesnej Polski z jej rozdarciem, które dokonało się po 1989 r. 20.00 Konkurs 9. MFF Watch Docs KAPELAN DOMU ŚMIERCI 98’ USA 2008, reż. Steve James, Peter Gilbert Bohaterem filmu Petera Gilberta i Steve’a Jamesa jest Carroll Pickett – pastor, który przez piętnaście lat był kapelanem celi śmierci osławionego więzienia „Walls” w teksańskim Huntsville.Pickett towarzyszył w ostatniej drodze dziewięćdziesięciu pięciu więźniom, którzy zostali w majestacie prawa uśmierceni zastrzykiem trucizny. Dla wielu był jedynym człowiekiem, z którym mogli szczerze porozmawiać. Każda egzekucja była dla niego osobistą tragedią. Przepełniony bólem, za każdym razem nagrywał na własny użytek przebieg dnia, w którym przyszło mu pełnić swoją niewdzięczna służbę. Niekiedy był pewien, że wyrok został wydany na niewłaściwego człowieka… Tak było w przypadku Carlosa De Luny, skazanego za morderstwo podczas napadu na stację benzynową. Współcześnie prowadzone przez dziennikarzy „The Chicago Tribune” śledztwo potwierdza intuicję Picketta – De Luna, którego kolejne apelacje nie znalazły uznania w oczach gubernatora Teksasu, nie popełnił przypisanej mu zbrodni. Jego siostra nie potrafi sobie wybaczyć, że nie umiała ocalić mu życia. Razem z Pickettem zaczyna działać na rzecz zakazu kary śmierci – kto mógłby mieć większe od nich prawa i silniejszą determinację, by walczyć o życie skazanych? 21.45 ZAKOńCZENIE FESTIWALU IMPREZY TOWARZYSZ!CE hol Centrum Kultury i Turystyki FORUM ORGANIZACJI POZARZ!DOWYCH- prezentacje mrągowskich organizacji społecznych, podejmujących działania na rzecz drugiego człowieka /30.09.-1.10.10, godz. 16.00-19.00/ WYSTAWA FOTOGRAFICZNA - „Prawa człowieka w obiektywie. 60 lat Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka” /Amnesty International/ ORGANIZATORZY Helsińska Fundacja Praw Człowieka Społeczny Instytut Filmowy WSPÓŁORGANIZATORZY Centrum Kultury i Turystyki MECENAT: Open Society Institute Fundusz Inicjatyw Obywatelskich PATRONI MEDIALNI Radio Planeta Kurier Mrągowski ITV Mrągowo Ultra Led PARTNERZY: Ambasada Królestwa Niderlandów Ambasada Kanady Instytut Francuski Canal + Credit Suisse MAart Ministerstwo Kultury I Dziedzictwa Narodowego Hotel Ibis Fortima Open Society Institute Global Drug Policy Program UNICEF Visegrad Fund Czesko-niemiecki Fundusz Współpracy Sieć Kin Studyjnych i Lokalnych Filmoteka Narodowa Polski Instytut Sztuki Filmowej